Logo Groningen Werkt Slim

IKEA Groningen: "Duurzaamheid zit in ons DNA". 


De internationale ambities van Ikea liegen er niet om: in 2030 wil de Zweedse woonwinkel volledig CO2 neutraal zijn. In Groningen is het al eerder zo ver: als alles meezit is de CO2-uitstoot hier al in 2023 of 2024 tot nul teruggebracht.

“Duurzaamheid zit in ons dna”
Bij Ikea wordt hard gewerkt aan een betere wereld, zoveel is duidelijk. Al meteen bij binnenkomst in het pand aan de Sontweg in Groningen staan we oog in oog met een paar van de duurzame ambities van de Zweedse gigant. “Sinds 2015 verkopen we alleen nog maar LED-verlichting”, is maar één van de duurzame doelen die zijn weggewerkt in de traptreden van de entree. Een paar treden hoger: “In 2030 streven we ernaar 100% circulair en klimaatpositief te zijn.” Ook al winkelend zal zelfs de weinig oplettende bezoeker het niet ontgaan: Ikea zet volop in op circulair, duurzaamheid en milieubesparing. En dan hebben we het nog niet eens over duurzaamheidsmaatregelen die aan het oog onttrokken zijn: de zonnepanelen op het dak, of de warmtebron onder het pand.

“Duurzaamheid zit in ons dna”, zo zegt locatiedirecteur Stefan Kroes (inmiddels ergens anders werkzaam - red. ). Want eigenlijk, zegt hij, begon het al bij de oprichting van Ikea in 1943 door Ingvar Kamprad, en de baanbrekende gedachte om meubels gedemonteerd, en dus in een veel kleiner pakket, te distribueren. Kroes geeft toe: er zat wellicht niet alléén een duurzaamheidsgedachte achter – het ging ook om gemak en de prijs - maar wat hij er maar mee wil zeggen: de basis werd wel toen al gelegd.


People Planet Positive
Een beter bestaan voor iedereen, is het streven van Ikea. Of samenvattend gezegd: People Planet Positive. “Wij willen én kunnen het verschil maken”, zegt de directeur, verwijzend naar wat indrukwekkende feiten: 380 winkels in 300 landen. 700 miljoen bezoekers wereldwijd per jaar. Ruim 166.000 medewerkers. “We hebben een voorbeeldfunctie, en dus nemen we onze maatschappelijke verantwoordelijkheid.”

En daarmee zetten de Zweden meteen hoog in: in 2030 wil Ikea volledig circulair en CO2-neutraal zijn. “Dat betekent dat we onze CO2-uitstoot wereldwijd naar nul willen terugbrengen”, verduidelijkt Kroes. Om dat te bereiken is de overstap van fossiele brandstoffen op hernieuwbare energie, zoals van windmolens of zonnepanelen, essentieel maar tegelijkertijd ook het meest effectief. Sinds 2009 heeft Ikea wereldwijd dan ook al 2,5 miljard euro geïnvesteerd in zonne- en windenergie, en de komende jaren komt daar nog eens een investering van 4 miljard euro bij.

Ook in Groningen, of beter gezegd: júist in Groningen, wordt alles op alles gezet om de CO2-uitstoot zo snel mogelijk naar nul te brengen, en – inherent daaraan - volledig gasloos te worden. “2030 is ons internationale doel, maar in Groningen zijn we al veel verder”, vertelt duurzaamheidsmanager Frans Brouwer. Sterker nog, zegt hij: “ik denk dat we hier al in 2023 of anders in 2024 helemaal op nul staan.”

Warmtebron

Niet zo gek, als je je bedenkt dat de eerste stappen daartoe al in 2005 werden gezet met de aanleg van een warmtebron onder het pand. “Voor de verwarming van het pand wordt hiermee op een diepte van zo’n 20 meter warmte uit de grond onttrokken”, vertelt het Hoofd Technische Dienst Otto Smook. En: waar er ’s winters juist warmte uit de grond wordt gehaald, wordt dat er ’s zomers juist in opgeslagen. Een tweede warmtebron, onder de aanbouw van het pand, ligt in de planning.

CO2-neutraal zijn betekent natuurlijk ook: geen stroom meer van het net. Daarom liggen er op het dak aan de Sontweg nu al 2.700 zonnepabelen, en nog dit jaar komen daar 5.000 panelen bij, waarbij het dak ook meteen extra geïsoleerd wordt. “Daarmee wordt dan in totaal zo’n xx kuub aan energie opgewekt”, zegt Smook. Ook op het dak: twee zonneboilers voor de verwarming van water, dat vervolgens ook weer wordt gebruikt voor de verwarming van het pand. En de restwarmte uit de boiler? Die wordt gebruikt voor de spoelmachines in de keuken van het restaurant.

Investeringen verdienen zich terug

Zonnepanelen, warmtebronnen, boilers. Het zijn stuk voor stuk behoorlijke investeringen. Maar, zo nuanceert de duurzaamheidsmanager meteen: “uiteindelijk betalen investeringen in duurzaamheid zich ook weer uit.” Neem zonnepanelen: zo’n investering heb je er in 5 a 10 jaar weer uit. Maar ook andere duurzaamheidsmaatregelen zijn uiteindelijk interessant voor de portemonnee. “De roltrappen in ons pand worden binnenkort uitgerust met een sensor, waardoor ze alleen in bedrijf gaan als er daadwerkelijk mensen op staan”, noemt Brouwer als voorbeeld. “Tuurlijk, zo’n sensor kost geld. Maar door de energiebesparing die het oplevert verdien je dat uiteindelijk wel weer terug.”

Nog zo’n voorbeeld: de scheiding van afval. “Afval, en dan met name papier, was jarenlang een kostenpost. Maar we hebben afgelopen jaren flink geïnvesteerd in afvalscheiding, zowel door fysieke ingrepen zoals gescheiden afvalcontainers, maar ook door te investeren in gedrag en bewustwording bij het personeel. Daardoor kunnen we ons papier nu optimaal gescheiden aanbieden. En het mooie: in plaats van dat het ons geld kost, levert het ons nu geld op.”

Kroes zei het eerder al: duurzaamheid zit Ikea in het dna. Dan gaat het niet alleen om het reduceren van de CO2-uitstoot maar net zo goed om dingen als het gebruik van duurzame materialen en de verkoop van ‘groene’ producten zoals waterbesparende douchekoppen, LED-lampen en energie-efficiënte inductiekookplaten om maar eens een paar voorbeelden te noemen. Brouwer wijst daarnaast op de Circulair Hub, op de begane grond van de Groningse Ikea. “Je vindt hier showmodellen, maar ook artikelen die uit het assortiment zijn of meubels die terug zijn gekomen via de Meubel Inruilservice.” Maar de klant kan ook elders in de winkel zijn steentje bijdragen aan een betere wereld: in de sustainable living shop kun je zien wat je thuis zélf kunt doen op het gebied van energiebesparing en duurzaam leven.


Genoeg duurzame verhalen te vertellen dus, zegt directeur Kroes, en daarbij is een rol weggelegd voor de 500 Groningse Ikea-medewerkers. Of beter gezegd, ‘duurzaamheidsambassadeurs’, zoals hij ze noemt. “Zij zijn het die het verhaal aan de klant moeten overbrengen.” Er is zelfs een speciale werkgroep, ‘Slim voor Morgen’, die zich actief bezighoudt met duurzaamheid en het organiseren van allerlei speciale acties, zoals een weggeefkast voor het personeel.


Trots

“We nemen onze verantwoordelijkheid, en dat zit ‘m ook in de kleine dingen”, vat Kroes de boel nog maar eens samen. En de lijst van ook die ‘kleine’ ideeën, plannen en maatregelen bij Ikea is eindeloos. Neem het feit dat ’s nachts álle apparaten en lampen worden uitgezet, en dat het aantal printers is teruggebracht van 50 naar 5.
Of de roltrappen die pas na 10 uur ’s ochtends worden aangezet. “Ja, wij als medewerkers moeten ’s ochtends gewoon naar boven lópen,” zeggen de drie.


Kroes: “We leggen de lat hoog. Niet alleen voor onszelf, maar ook voor alle partijen waar we mee samenwerken. We doen er op die manier alles aan onze voetafdruk zo klein mogelijk te houden.” En dat lijkt nog aardig te lukken ook. “We zijn groen, we zijn duurzaam, we nemen onze verantwoordelijkheden, maar we zijn ook bescheiden. En ondanks dat, durf ik hardop te zeggen: ik ben hartstikke trots op Ikea, en hoe we het doen.”


Groningen Werkt Slim

De contacten tussen Ikea Groningen en Groningen Werkt Slim (GWS) zijn inmiddels verstevigd. “We zijn onder de indruk van wat ze hier in Groningen al hebben bewerkstelligd en van hun ambities en plannen die er zijn op het gebied van duurzaamheid”, zegt Floris van Dijk van GWS. Om andere Groningse ondernemers in de praktijk kennis te laten maken met dit duurzame bedrijf, organiseerde GWS in 2022 een bedrijfsbezoek bij Ikea waar veel animo voor was. 

Rabobank | Samenwerken is ook nu van essentieel belang om bedrijven te ondersteunen | Corona crisis voor ondernemers | Groningen Werkt Slim